Hoe kan het ruimteprobleem opgelost worden? Het standpunt van

Werkplaats voor milieubouw ir. Wil Thijsen

Om deze problematiek te lijf te gaan dienen we ons te trainen in het bewust worden van onderlinge relaties, hun reikwijdten, hun netwerken, op een tastbare, ervaarbare wijze, niet de afstandelijke ver van mijn bed-show die het telematisch automatiseringswezen ons voorhoudt. Het climax-stadium, waarin het bos verkeerde, heeft zich op dezelfde plek ontwikkeld als waar vanuit het "niets" de pionier-gemeenschap startte! Het bos vroeg en kreeg de tijd om de ruimte goed te vullen.

Zoals in de ecologie het minimum-areaal van organismen en hun gemeenschappen onderwerp van onderzoek is zou ook in de ecologische planologie nagedacht moeten worden over de 4-dimensionale aspecten van aan menselijk leven toe te kennen minimum-arealen, met daarin verdisconteerd de verschijnselen Jn hun nevenverschijnselen.

Praktisch bezien dient het proces van de provinciale ruimtelijke ordening te starten met de vraag naar de actuele ruimtelijke kwaliteit waarvan het antwoord getoetst moet worden aan een zo goed mogelijke benadering van de potentiNle ruimtelijke kwaliteit. In gewone mensentaal wordt deze laatste gevormd door de 4 componenten: gezonde lucht, gezond licht, gezonde grond en gezond water. De mate van afwijking tussen actuele en potentiNle ruimtelijke kwaliteit bepaalt wat er in welke mate aan de levensvoorwaarden voor planten, dieren en mensen "gesleuteld" moet worden.

In het verlengde hiervan kan eenzelfde redenering op de biotische componenten planten, dieren en mensen toegepast worden, waarbij vooral de kwaliteit/relatieve volkomenheid van de plantenwereld als parameter kan dienen.

Wanneer we zodoende een beredeneerd en bewust beeld opbouwen voor functioneel verschillende verstigingsmogelijkheden trainen we onszelf op de ongetwijfeld lange weg van de RGV-de ruimte gevoelige vestiging, waarin de kansen voor een optimale en duurzame nestwarmte voor zowel planten-, dieren- als mensen toenemen en tot een groeiende relatierijkdom zullen uitgroeien.

Een "ecologisch gevuld internet" waarop het "antropogene internet" zich hechten kan voorzien van de locale Brabantse streken doet uitzien naar de volgende eeuw, waarin de ruimte niet op is en de kwaliteit ervan getuigt van respect voor leven en levensvoorwaarden.

Tot slot enige kanttekeningen m.b.t. de mogelijkheden "betekenissen te ervaren" op het landschappelijk niveau, anders gezegd: over landschapsarchitectonische aspecten. In onze tijd domineren in Brabant (nog) organische landschappen, waarin het maaiveld de tekentafel en de landbouwmachines het 6B-potlood vormen. Ze ademen doorgaans een eendimensionale geest en missen daardoor impulsen die tot schoonheidservaringen kunnen leiden, tenzij boeiende wolkenluchten zich aan de beschouwer melden en hun natuurlijkheid over de "vlakte" spreiden.

Een weliswaar andere vorm van natuurlijkheid treffen we nog slechts spaarzaam aan in oude cultuurlandschappen, waarin de rijpheid getuigt van de gerespecteerde samenhang tussen "milieu-aanbod" en "antropogene vraag". Hier is sprake van een ambachtelijke architectuur waarvan de rust van zowel het onstaans als het gebruiksproces voelbaar is.

De vraag of er op de ons omgevende landschappelijke schaal wel van architectuur sprake is, zeker wanneer architectuur als het resultaat van uitsluitend menselijke activiteiten beschouwd moet worden, zal vaak ontkennend beantwoord moeten worden.

Dit betekent geenszins dat landschappen geen indringende schoonheidservaringen in ons teweeg kunnen brengen. Evenals bij ware (bouw)architectuur onttrekken zij zich aan het keurslijf van het gemaakte: deze gevoelens hebben eerder een "groeischappelijke" lading.

Hoe beter het evenwicht tussen gevoelens van deze lading en daarvan in kwaliteit duidelijk afwijkende gevoelens is, des te kleiner is de kans dat zich gevoelens van oprakende ruimten zullen voordoen. Het is een en-en verhaal, geen of-of sprookje.

Hoe denkt deze organisatie over het ruimteprobleem?

Meer informatie over deze organisatie

Andere organisaties met hun oplossingen